شعر ومتن کردی و فارسی

cejna nawroz piroz be

(جشن نوروز پیروز باد)

 

نوروژ

جشن باستانی ایرانیان و کوردها که هر ساله در مناطق کوردنشین جهان با شور و هیجان خاصی برگزار می شوند امسال پیش بینی می شود 10 میلیون کورد در مراسم نوروز به جشن و پایکوبی بپردازند!!!

 

نوروژ1

نوروژ

سه شنبه 29 اسفند 1391برچسب:, :: 13:10 :: نويسنده : hevydar

حلبچه زنده است!!!

حلبچه

 

حلبچه یکی از شهرهای استان سلیمانیه کردستان در دشت زهور(گل ها)واقع شده است.همزمان با تصرف این شهر به دست رزمندگان اسلام،رژیم بعثی عراق با استفاده از جنگ افزارهای شیمیایی برضد مردم بی دفاع منطقه حلبچه به جنایت هولناکی دست زد که در سده بیستم از کم سابقه ترین فاجعه های بشری بوده است.بر اثر این تهاجم شیمیایی ارتش عراق پنج هزار تن کورد به شهادت رسیدند.

 

حلبچه1

حلبچه 2

 

 

شنبه 26 اسفند 1391برچسب:, :: 15:43 :: نويسنده : hevydar

Dayîka min

(تقدیم به مادران کورد)

Dayîka

 


Dayîka  min, dayîka min, navî te hêlaneka min
Navî te mîna hewê namînê carê je feka min
Navî te mîna gulêne çarfeslan, ken le nav e
Navî te germa temûzê, pencerêke berve tav e
Navî te wexta le ser berfa biharê hate danîn
Her çi gul ra bûn û navê her çi daran hate zanîn!
Navî te owêke tijjê kellemesti keçik û law e
Navî te mîna ûcaqê bin wear û ser pelaw e
Navî te merxa qerîw û zarê ser çingî çîyan e
Navî te ew qûncê ser qatanê hişkbû je tîyan e
Navî te dayîkê, gula dil webirîn û fek wexwîn e
Navî te cilla reşê karê wê umrek as û şîn e
Navî te çetra le ser wan reqûrûtê may le tavê
Navî te kanîya xizanê dê nehatê je seravê
Navî sa nav du destê birçîyan ran an û rûn e
Navî te kwînek sewa wan tazîyê bî ar û dûn e
Navî te serdarekî gulle le nav pîlan ve bûyê
Navî te Şaxanima hîsîrê çav umrek we dû yê !
Navî te navê zinarê bûne balgê sa Êwez ra
Navî te navê jinê bûne je janan dînewez ra
Navî te sa naumîdan ra xicawa xîş û yaran
Navî te sa min xicawa lingê hespê Şasîyaran
Dayîka min, dayîka kurdan, dîya her çi qerîwan
Dayîka wan ademê her çi bela hatê derî wan
Dayîka min, dayîka gul, dayîka we sebr û tamil
Dayîka sa lorika xwe lingê xwe danî le ser dil !
Dayîka ez her çi bêjim xeml û refşê, hîn jî kêm e
Dayîka ki ez nikam her qes we dû wê dem, bigême !
Dayîka umrê xwe hilkişîya û dakişîya je zînan
Dayîka cuqrafîya janan û tarîxa birînan
Dayîka je hêstirê xwe da xizanan nan û av e
Dayîka tek we tenê xwang û bira û dê û bav e !
Dayîka zendê xwe sa kul û birînan hilkirê ra
Dayîka salê cawanîyê we belê kamilkirê ra !
Dayîka min, dayîka şînan le ser coher  reşandê
Hiy nivîsîn le dilê wê jan û kes xetek nexwandê
Ez çi bêjim, min feqet navê te îro bir we talê
Navê te ramişte destê min dîsa le bîhevalê
Le dilê min cerqecerqa arekî pirr bîhedûr e
Navê te mîna zewalê xwe kişand û hete jûr e !
Navê te şewitî, çima ar nagirim je vî elawa
Dayîka min! le tu derdê te neket va pîrelawa !!
Eynê kevran im ki je çingî çêyan danakevim ez
Sa tera heta le derdî ar û dûkê nakevim ez
Ez eger jî dakevim mîna xirawsengan dequrrêm
Mîna şeş avê je şeş alîyê xwe da hêstir deşurrêm
Ez mîna arkûskekî sar im le tendûrî te dakê
Ez te deşewitînim ema tu dexazî min xeva kê !!
Min je navê te şivek çê kir sewa işkesti lingan
Umrekê va kîvîya bû  nerdiwanek sa pilingan!! helbestvan: Elîreza Sipahî Lahînî

جمعه 25 اسفند 1391برچسب:مادر کورد ,زن کورد, :: 20:25 :: نويسنده : hevydar

نادر  نادراوف دانشمند کورد کشور قزاقستان

نادر کورد

نادر  نادراوف ، (متولد سال  1932 میلادی، محل تولد : سردارک ، نخجوان - جمهوری  آذربایجان شوروی سابق است ،وی از کرد زبانان جمهوری قزاقستان می باشد و با اصالت کردی خانواده وی در زمان دیکتاتوری استالینستی از جمهوری آذربایجان به استپ های قزاقستان تبعید شدند وی با پشتکار خود و زحمات مادربزرگ و مادرش توانست وی و برادران و خواهرانش به مدارج علمی بالا رسیدند و برای ملت خود در دیا غربت افتخار و فخر و مباهات بیافرینند.

 

به ادامه مطلب .....................بروید.............



ادامه مطلب ...
شنبه 19 اسفند 1391برچسب:, :: 23:30 :: نويسنده : hevydar

فرش دستبافت کوردی

 

طرح1

 

قالی بافی و فرشبافی:


 


 

 

قالی بافی در کردستان بسیار رایج است و نام کردستان همیشه مترادف با مهمترین قالی های دستباف بوده که با کمال ذوق و سلیقه پدید آمده است و قالی افشار و سنندج و بیجار و بوکان وکردستان ترکیه و عراق امروز شهرت جهانی دارد و به تحقیق یکی از پرارزش ترین فرشهای ایران است.

 

 

بیشتر طرح های مورد استفاده قالیبافان در کردستان طرح های شکسته بوده است و بندرت از طرح های دیگر استفاده می شود. از میان این طرح ها می توان به طرح ماهی درهم (هراتی)، ریزماهی نقش بته ای, گل وکیلی, گل میرزاعلی, گل مینا و شاخ گوزن و میناخانی اشاره کرد.

 

نقش ماهی درهم (هراتی), در بین طرح های کوچک (تکرار شونده) ایران ظریف ترین و زیباترین طرح بشمار می رود. طرح هراتی, طرحی ماهرانه و در عین حال ساده است که حاکی از رعایت موازین و قیود و زیبایی و ظرافت و ذوق و سلیقه ایرانی است.

 

برای دیدن عکسهای دیگر به ادامه مطلب بروید

 

 

به ادامه مطلب..............بروید.....................



ادامه مطلب ...
پنج شنبه 17 اسفند 1391برچسب:فرش کوردی,صنایع دستی کوردی ,کرد,فرش کرد,قالی کرد, :: 11:47 :: نويسنده : hevydar

شهر سلماس(bajara selmas)

سلماس

قدمت سلماس به زمان مادها می رسد و در زمان هخامنشيان « زاروند » نام داشته است. سلماس یکی از شهرستان های استان ارومیه است که در ناحیه ی مرکزی استان واقع شده است. اساس اقتصاد این شهرستان بر کشاورزی و دام داری استوار است. درياچه اروميه، گردنه قوشچی و چشمه های آب گرم از جاذبه های طبيعی شهرستان سلماس به شمار می روند. اماکن و بناهای تاريخی از جمله كليسای سنت جرج، قلعه گؤور چين قلعه، سد ها و دخمه های قديمی زيادی در اين شهرستان وجود دارند که از آثار تاريخی شهرستان سلماس بوده و گردشگران را به سوی خود جذب می کنند.

مکان های دیدنی و تاریخی
درياچه اروميه، گردنه قوشچی و چشمه های آب گرم از جاذبه های طبيعی شهرستان سلماس به شمار می آیند. اماکن و بناهای تاريخی از جمله كليسای سنت جرج، قلعه گؤور چين قلعه، سد ها و دخمه های قديمی زيادی نیز در اين شهرستان وجود دارند که از آثار تاريخی شهرستان سلماس به شمار می آيند.

کشاورزی و دام داری
شهرستان سلماس دارای اقتصاد كشاورزی و دام داری است و عمده ی محصولات آن شامل: انواع محصولات كشاورزی، ‌فرآورده های دامی و خشک بار است. به علت پرورش زنبور عسل، صادرات عسل اين شهرستان دارای اهمیت زیادی است. محصولات کشاورزی این منطقه را گندم و جو، چغندرقند، توتون ، نخود و لوبيا، تخم كدو، خربزه، سيب زمينی، هندوانه، زردآلو، و گردو تشکیل می دهد. كوهستانی بودن منطقه سبب وجود مراتع نسبتا خوب در منطقه شده و انواع دام و فرآورده های دامی از جمله روغن، كره و پنير و. . از محصولات صادراتی شهرستات سلماس به شمار می آیند. هم چنين پرورش زنبور عسل و تهيه عسل از اشتغالات مردم است.

وجه تسميه و پيشينه تاريخي

با توجه به حفاری های به عمل آمده از تپه تبان قدمت سلماس به زمان مادها می رسد و در زمان هخامنشيان «زاروند» نام داشته است. سلماس در دوره ی اشكانيان و ساسانيان جزو ايالت پرسرمينا بوده كه گاه به آتورپاتكان و زمانی به ارمنستان وابسته بوده است. اين شهر در دوره اشكانيان يكی از ايالت های حايل بين ايران و روم بود و شاهان اشكانی اهميت زيادی به مطيع بودن تمام ارمنستان به ايران داده بر سر اين ايالت بارها با روميان جنگنديد. پس از شكست خسرو اشكانی، زاروند به ضميمه متصرفات ساسانيان درآمد. از اين سلسله تخت سنگی در كوه پيرچاوش بر سر راه اروميه به سلماس، به يادگار باقی مانده كه بر آن شكل دو نفر سوار بر اسب حكاكی شده است. وجود كليسا و گورستان های متروكه مسيحی و سكونت فعلی ارامنه در بعضی روستاهای پيرامون اين شهر، همه گواه بر سكونت ارامنه از روزگاران کهن در اين منطقه است. در روزگار مغول وجود دژهای استوار و نزديكی سلماس به درياچه اروميه كه خود مانعی طبيعی محسوب می شد، مورد توجه بود. در دوره ی ايلخانان، به دستور هلاكوخان، برای نگه داری گنجينه هايی كه بر اثر غارت شهرها از جمله بغداد به دست آورده بود، عمارتی مستحكم در نزديكی سلماس ساخته شد. در اين روزگار،  سلماس از آبادانی برخوردار بوده است.
چنان كه از شواهد تاريخی و جغرافيايی بر می آيد، اين منطقه در گذشته دارای بافتی روستايی بوده، اما به دليل مركزيت ارتباطی
تجاری، گسترش مبادلات بازرگانی، بازارهای هفتگی و جذب خدمات به صورت شهر درآمده است. در سال 1309 شهر در اثر زلزله ای كاملا ويران شد. از اين رو مردم، شهر ديگری را با معيارهای جديد شهرسازی در كنار بقايای شهر ويران سلماس ساختند.

مشخصات جغرافيايي

سلماس یکی از شهرستان های استان ارومیه است که در ناحیه ی مرکزی استان واقع شده است. مرکز شهرستان سلماس در 44 درجه و 46 دقيقه درازای خاوری و 38 درجه و 11 دقيقه پهنای شمالی و در ارتفاع 1350 متری از سطح دريا قرار گرفته است. سلماس از شمال به خوی، از جنوب به اروميه، از خاور به درياچه اروميه و از باختر به مرز ايران و تركيه منتهی می شود. این شهرستان در 80 كيلومتری شمال اروميه در مسير راه های اصلی اروميه
خوی و خوی اروميه تبريز قرار گرفته است. شهر سلماس در منطقه ای دشتی واقع شده و رود زواد از 3 كيلومتری جنوب شهر عبور می كند و آب و هوای آن در قسمت های مرزی و كوهستانی سردسير و در ساير نقاط معتدل و خشک است. مسیرهای دسترسی به این منطقه عبارت اند از:
- مسیر سلماس
خوی به سوی شمال خاوری به درازای 46 كيلومتر.
- مسیر سلماس
تبريز به درازای 168 كيلومتر.
- مسیر سلماس- اروميه به سوی جنوب به درازای 80 كيلومتر.
- مسیر فرعی سلماس
تازه شهر به سوی جنوب باختری به درازای 12 كيلومتر.

دو شنبه 14 اسفند 1391برچسب:سلماس,شاهپور, :: 20:59 :: نويسنده : hevydar

آموزش حروف کوردی-کرمانجی(ç)

 

 

حرف  Çç در زبان کوردی کرمانجی ،معادل فارسی صدا چ است.

 

 

Çç

 

çave

çav

 

 

çaydan

 

 

çekuç

 

 

çêlek

پنج شنبه 10 اسفند 1391برچسب:زبان کوردی,زبان کردی, :: 21:45 :: نويسنده : hevydar

(M)

Kch

 

Makoke Çiyayeke le Kurdistan
Mamiz Asik, Ahû
Mamîsa Gundêke le Kurdistanî Êraq
Mandan Gundêke le Kurdistanî Êraq
Mandana Nawî kiçî pašayekî Madekane
Mawet Šarêke le Kurdistanî Êraq
Mawîlya Gundêke le Kurdistanî Êraq
Maznê Gundêke le Kurdistanî Êraq
Mazû Mazig (Berî darêke)
Mehabad šarêke le Kurdistanî Êran paîtextî komarî Mehabad bû
Mendê Nawî giyayeke
Meran Gundêke le Kurdistanî Êraq
Merze Giyayekî kejî bonxoše
Mêrg Çîmen u sewzayî, Giyacar
Mêxek Gulêkî bonxoše jinan wiškî dekenewe u deîken be milwanke
Metina Çiyayeke le Kurdistanî Êraq
Mirwarî Berdêkî ciwan u benirxe
Mizgên Mijde, Mujde, Mizganî
Mîna Šîše, bilûr

(M)

Kur

 

Mad Nawî dewletî madekane
Makwan Çiyayeke le Kurdistanî Êran
Mamende Çiyayeke le Kurdistanî Êraq
Mameš Nawî hozêkî kurde le Kurdistanî Êran
Mardîn Šarêke le Kurdistanî Turkya
Martya Nawî serdarêkî konî kurde
Mazin Mezin, Zil, Gewre
Medhoš Sergerdan, Naznawî hozanvanêkî kurde
Meko Penage, Šwênî kobûnewe
Melbend Nawçe, Herêm
Memdya Çiyayeke le Kurdistan
Mendelî Šarêke le Kurdistanî Êraq
Menelî = Mendelî
Mera Çiyayeke le kurdistan
Merdan Koî merde
Merge Çiyayeke le Kurdistanî Êraq
Merîwan Šarêke le Kurdistanî Êran
Merwan Nawî konî šarî Merîwane
Mijde = Mujde
Mîdya Nawî dewletî madekane
Mîlan Nawî hozêkî kurde
Mîran Koî mire (wate emîr)
Mîrxas Piyawçak, Piyawî aza
Modan Nawî hozêkî kurdî zazaye
Mujde Mizgênî, Hewalî xoš
Mukrî Aza, Netirs, Nawî hozêkî kurde

دو شنبه 7 اسفند 1391برچسب:, :: 21:43 :: نويسنده : hevydar

Gotinên Pêşîyan 6

 

 


Ba dere wî/we digire, ba vedike.
Ba ji zinar (teht) çi dibe?
Ba vî alî dixe, wî alî re debas dike.
Baçelmok (bi) sev digerin.
Bajarî, li erde narî.
Ban qul e, binban sil e.
Bane me yek ban e, yalik dest e, yek zozan e.

Banek e u bagurdanek e.
Bar ji ser xwe daveje.
Bar min naesîne, serbar min desîne.
Bar naçe ber kerî, ker diçe ber barî.
Baran disekine pey da (du re) ga cil dike.
Barana havîna, sil kir bine kulîna.
Barane erd sil kir, zîpike erd qul kir.
Bare kere li ser pista deve ye.
Bare xwe girtiye.
Barek dirav, yan barek derew?
Barek quran sond bixwe, kes je bawer nake.
Bav harsim dixwe, diranen kur disekihin.
Bav ji es te, kur je pirsa bajer dike.
Bav ji es te, kur saloxan dide.
Bav kustiye (ku) gore sond dixwe. (bixwe)
Bav rezek da law, law guslek tirî neda bav.

شنبه 5 اسفند 1391برچسب:, :: 21:44 :: نويسنده : hevydar

bi zarokên xwe re têkîliyek rastdeynin

(با کودکانتان کارهای درست انجام دهید.)

zarok

Bingeha pêwendiyeke baş a dayik û zarokê girêdayî tendûristiya psîkolojîka dayikê û tevgerên wê yên hember zarokê xwe re girêdayî ye.

(اساسا ارتباط خوب مادر و کودک لازمه تندرستی فیزیکی مادر و تدابیر او در رابطه با کوردک است)


Pispor ji bo têkîliyeke baş a di navbera dayik û zarokan de pêşniyarên wiha dikin;

(دانشمندان به ارتباط خوب  بین مادر و کودک این پیشنهادها را می کنند:)



Gûhdarî bikin û bêbersiv nehêlin

(گوش بدید و به درستی جواب بدید.)


Sînorê rêzê zelal bikin; Wek mînak eger hûn wexta bikevin odeya wî/wê li derî lêxin wexta ev jî bikeve odaya we wê deriyê we bixe. Li ser detayên wisa biçûk baldar bin.

(مرزهای اعمالتان را آشکار کنید،مثل این که اگر شما می خواهید وارد اتاق خواب او شوید در بزنید او هم وقتی بخواهد وارد اتاق شما شود در می زند. روی این کارهای کوچک ،تربیتی هوشیار باشید)



Nerm bin lê bibiryar bin: Wexta hûn zarokê xwe re dibêjin na ger ew pir zêde hêrs dibe û paşve gav navêjin, bibiryar bin lê dîsa jî nerm tevbigerin
.


(در مقابل کارهایتان انعطاف پذیر باشید:وقتی شما به کودکانتان می گوید نه،او زیاد ناراحت می شود ولی شما از از موضع خود عقب نشینی نکنید"بازهم نسبت به عملکرد خود در مقابل کودک انعطاف پذیر باشید.)

 

چهار شنبه 2 اسفند 1391برچسب:, :: 15:23 :: نويسنده : hevydar

درباره وبلاگ

سلام به تمام هموطنای عزیز ایران!به وبلاگ من خوش آمدید امیدوارم خوشتون بیاد.
نويسندگان